روان کننده یا ژل روان کننده مایع یا ژلی است که برای کاهش اصطکاک و تحریک در حین فعالیت جنسی استفاده می شود. اگرچه اکثر مردم به طور طبیعی روان کننده تولید می کنند، اما ممکن است کافی نباشد. روان کننده ها نیز رابطه جنسی را لذت بخش تر می کنند. اگر در مورد انواع مختلف روان کننده ها یا ژل های روان کننده فکر می کنید و می خواهید به برخی از سوالات رایج پاسخ دهید، به خواندن ادامه دهید.
ژل روان کننده چیست؟
روان کننده مایع یا ژلی است که از اصطکاک ناخواسته در حین رابطه جنسی جلوگیری می کند. جالب است بدانید که روان کننده ها قرن هاست که استفاده می شود و سابقه آن به 350 سال قبل از میلاد مسیح می رسد. در آن زمان از روغن زیتون به عنوان روان کننده استفاده می شد. روان کننده های مصنوعی در سال 1919 وارد بازار شدند و در ابتدا برای استفاده در جراحی طراحی شدند.
البته باید به یاد داشته باشید که روان کننده ها فقط برای خشکی واژن نیستند و همه می توانند از آنها استفاده کنند. هر کس در هر سن یا شرایطی می تواند از روان کننده ها استفاده کند و اصطکاک کمتر، پوست صاف تر و رابطه جنسی بهتر را تجربه کند.
انواع روان کننده ها
انواع مختلفی از روان کننده ها وجود دارد، اما همه انواع ژل های روان کننده در این سه گروه کلی قرار می گیرند:
1. ژل روان کننده محلول در آب
این نوع ژل روان کننده را می توان با کاندوم استفاده کرد، به راحتی تمیز می شود و روی پوست ملایم است، اما ممکن است مانند سایر انواع روان کننده ها دوام نداشته باشد. این روان کننده می تواند خطر پارگی کاندوم را کاهش دهد و ورقه ها را لکه نکند.
2. ژل روان کننده سیلیکونی
این روان کننده را می توان با کاندوم نیز استفاده کرد، اما در حین استفاده از دیافراگم ضد بارداری نمی توانید از آن استفاده کنید. این نوع روان کننده نسبت به روان کننده های محلول در آب دوام بیشتری دارد، اما چسبندگی کمتری دارد. روان کننده های سیلیکونی برای پوست های حساس مناسب هستند و در اکثر افراد ایجاد حساسیت نمی کنند.
3. ژل روان کننده روغنی
شما نمی توانید از روان کننده های روغنی با کاندوم استفاده کنید، زیرا این کار لاتکس را از بین می برد و بر عملکرد کاندوم تأثیر می گذارد. روان کننده های روغنی شامل روغن نارگیل یا ژله نفتی هستند و می توانند بدون کاندوم استفاده شوند.
توجه داشته باشید که یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که روان کننده های روغنی ممکن است خطر ابتلا به کاندیدا، نوعی عفونت قارچی را افزایش دهند. همچنین تمیز کردن این نوع روان کننده سخت است و می تواند لباس یا ملحفه شما را لکه دار کند.
روان کننده ها چگونه کار می کنند؟
روان کننده ها می توانند اصطکاک را کاهش دهند و رابطه جنسی را آسان تر و لذت بخش تر کنند. ژل روان کننده نیز احتمال تحریک را کاهش می دهد. این محصول ابتدا در زنان یائسه برای مقابله با خشکی واژن ناشی از از دست دادن استروژن استفاده می شد، اما امروزه بسیاری از افراد از آن به صورت جنسی استفاده می کنند.
روان کننده ها هنگام استفاده از کاندوم نیز بسیار مفید هستند، زیرا با کاهش اصطکاک، خطر پارگی کاندوم را کاهش می دهد و در نتیجه از بارداری ناخواسته یا بیماری های مقاربتی جلوگیری می کند. شما حتی می توانید از روان کننده با کاندوم پر از روغن استفاده کنید تا کنترل بیشتری روی مقدار آن داشته باشید.
اگر می خواهید از روان کننده با کاندوم مردانه استفاده کنید، باید آن را خارج از کاندوم و نه مستقیماً روی اندام تناسلی مردانه استفاده کنید. اگر روان کننده برای استفاده با کاندوم زنانه یا داخلی است، می توانید آن را در داخل و خارج از کاندوم برای حداکثر راحتی استفاده کنید. قبل از استفاده می توانید روان کننده را بین دستان خود گرم کنید.
نحوه استفاده از ژل روان کننده
به طور کلی، روان کننده ها خطر زیادی ندارند. البته برخی مطالعات نشان می دهد که روان کننده ها باعث فشار اسمزی بالا (غلظت بالای ذرات و مواد معدنی در مایع) می شوند و می توانند لایه بالایی بافت واژن را از بین ببرند. اگر هر بافتی در حین مقاربت آسیب دیده یا زخمی شود، خطر انتقال بیماری های مقاربتی مانند ایدز افزایش می یابد.
البته روان کننده ها با کاهش اصطکاک می توانند از پارگی پوست جلوگیری کنند. برخی از روان کننده ها برای زوج هایی که قصد باردار شدن دارند نیز مفید هستند. برای اکثر افراد، مزایای استفاده از روان کننده ها از خطرات احتمالی آن بیشتر است.
انتخاب روان کننده مناسب
انواع مختلفی از روان کننده ها وجود دارد که به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. برای انتخاب بهترین روان کننده، ابتدا باید نیازها و ترجیحات خود را بدانید. هنگام انتخاب می توانید به این نکات توجه کنید:
- به نحوه استفاده از روان کننده فکر کنید: اگر می خواهید از کاندوم استفاده کنید، بهتر است از کاندوم های سیلیکونی یا محلول در آب استفاده کنید. روان کننده های مبتنی بر روغن ماندگاری بیشتری دارند، اما اثر مخربی روی کاندوم های لاتکس دارند.
- نیازهای پوست خود را در نظر بگیرید: اگر پوست حساسی دارید، روان کننده های محلول در آب انتخاب مناسبی برای شما هستند. اگر به چیزی حساسیت دارید، حتما برچسب محصول روان کننده را به دقت بخوانید. ترکیبات روان کننده ممکن است برای افرادی که هیچ آلرژی شناخته شده ای ندارند تحریک کننده باشد.
- انتخاب شما چیست؟ در کنار عملکرد روان کننده، با خواص مختلفی مانند طعم، بو و احساس سوزن سوزن شدن مواجه خواهید شد. برای انتخاب روان کننده مناسب می توانید سلیقه خود و همسرتان را در نظر بگیرید.
چه روان کننده هایی نامناسب هستند؟
هنگامی که در حال خرید روان کننده هستید، با چندین گزینه روبرو می شوید: طعم دهنده، طبیعی، گرم کننده یا روان کننده هایی که باعث احساس سوزش می شوند. این نوع روان کننده ها می توانند خوب باشند، اما باید فهرست مواد تشکیل دهنده را بخوانید و حتی PH (اسیدی یا قلیایی) این محصولات را با کاغذ تورنسل یا تورنسل اندازه گیری کنید.
pH طبیعی واژن باید بین 3.5 تا 4.5 باشد. بنابراین ژل روان کننده نیز باید اسیدی باشد. با این حال، به خاطر داشته باشید که اکثر روان کننده ها سطح pH را روی بسته بندی ذکر نمی کنند، بنابراین تشخیص آن کار آسانی نیست. به طور کلی، بهتر است به لیست مواد تشکیل دهنده توجه کنید. این ترکیبات می توانند باعث تحریک و التهاب شوند:
- گلیسرین؛
- nonoxynol-9 (nonoxynol-9)؛
- نفت (مواد هیدروکربنی)؛
- پروپیلن گلیکول (پروپیلن گلیکول)؛
- کلرهگزیدین گلوکونات.
همچنین روان کننده هایی که فاقد پارابن، گلیسیرین و نفت هستند، خطر عفونت را کاهش می دهند. با از بین بردن بافت واژن، روان کننده های حاوی nonoxynol-9 می توانند دسترسی آسان به ویروس HIV را فراهم کنند و خطر ابتلا به ایدز را افزایش دهند.
کاندوم های حاوی روان کننده
به کاندوم های روغن کاری شده کاندوم لاتکس گفته می شود که در اکثر داروخانه ها موجود است. این نوع کاندوم را می توان با یا بدون روان کننده اسپرم کش تلقیح کرد. برخی افراد بر این باورند که کنترل و استفاده از کاندوم های روغنی راحت تر است. البته اکثر این کاندوم ها روان کننده کافی برای رابطه جنسی ندارند.
ممکن است بخواهید علاوه بر کاندوم حاوی روان کننده، از یک روان کننده اضافی نیز استفاده کنید. با این روش می توانید رابطه جنسی ایمن و راحت تری داشته باشید. همچنین خطر پارگی و آسیب کاندوم در حین رابطه جنسی را کاهش می دهید. به یاد داشته باشید که کاندوم ها خود باعث اصطکاک بیشتر می شوند.
سوالات متداول در مورد استفاده از روان کننده
در زیر به برخی از رایج ترین سوالات شما در مورد روان کننده ها پاسخ می دهیم.
آیا استفاده از روان کننده ها بی خطر است؟
استفاده از روان کننده یک انتخاب شخصی است و برای برخی افراد می تواند بخشی مفید و سالم از زندگی جنسی آنها باشد. البته اگر پوست حساس یا بیماری خاصی دارید، باید روان کننده مناسب خود را پیدا کنید. این بدان معناست که به دنبال محصولاتی باشید که حاوی مواد مضر خاصی نیستند. همچنین پس از استفاده از روان کننده، پوست شما باید کاملا تمیز شود.
آیا استفاده از روان کننده ضروری است؟
بدن به طور طبیعی روان کننده تولید می کند، اما همیشه به اندازه کافی نیست. گاهی اوقات، برخی از عوارض پیری می تواند بر تولید روان کننده ها تأثیر بگذارد. در این صورت ممکن است برای رابطه جنسی راحت به روان کننده نیاز داشته باشید.
آیا می توان از روغن نارگیل به عنوان روان کننده استفاده کرد؟
بله، روغن نارگیل یک روان کننده سالم و طبیعی است. می تواند تحریک و خشکی واژن را از بین ببرد. البته باید در نظر داشته باشید که روغن نارگیل خام کمتر فرآوری شده و بی رنگ است. همچنین ایده خوبی است که یک ظرف تازه روغن نارگیل را برای رابطه جنسی نگه دارید و آن را تا حد امکان تمیز نگه دارید.
گزینه های روان کننده چیست؟
به جای روان کننده می توانید از برخی لوازم خانگی معمولی استفاده کنید. به عنوان مثال، روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن بادام زمینی و آلوئه ورا گزینه های خوبی هستند. البته با این کار می توانید خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهید. همچنین این مواد می توانند کاندوم را پاره کنند.
آیا روغن بچه بهترین روان کننده است؟
ما استفاده از این محصول را توصیه نمی کنیم. اگرچه روغن بچه به عنوان یک مرطوب کننده پوست خوب است، اما نباید از آن به عنوان روان کننده استفاده کنید. محصولات معدنی روغنی مانند روغن بچه خطر عفونت واژن را افزایش می دهند و کاندوم لاتکس می تواند پاره شود.
کلام پایانی
اگرچه امروزه در اکثر داروخانه ها روان کننده ها در بسته بندی ها و انواع مختلفی عرضه می شوند، اما هنوز مردم به خوبی از این محصول مطلع نیستند. برخی فکر می کنند که لوبریکانت ها فقط مخصوص خانم های یائسه است یا کسانی که از آن استفاده می کنند مشکل دارند، اما این اصلا درست نیست. برای رابطه جنسی بهتر و ایمن تر می توانید از ژل روان کننده استفاده کنید. اگر به نکات ذکر شده در بالا دقت کنید، به راحتی مناسب ترین نوع روان کننده را انتخاب خواهید کرد.